MİDYAT

Midyat’la ilgili ilk yazılı bilgiler M.Ö 13.Yüzyıla kadar uzanıyor. Asur krallarının bakış açısıyla ele geçirilerek talan edilecek bir bölgedir. II. Asurnasirpal M.Ö. 879 yılında gururla:

’Matiate’yi (=Midyat) ve köylerini buyruğum altına soktum. Bol ganimet edinip, onları yüklü haraca ve vergiye bağladım’ der.
Midyat bölgesi, tarih boyunca uygarlıklar kavşağı önemli bir bölgede yer almakla bu türden olaylarla sıkça karşı karşıya kalır. Midyat dünyanın en eski yerleşim bölgesi olan Yukarı Mezopotamya’da yer aldığı için tarih boyunca Sümerler, Asurlular, Urartular, Makedonyalılar, Persler ve Romalılar gibi bir çok uygarlığın egemenliğine sahne olmuş.

Midyat’ın İslam egemenliği altına girmesi M.S 640 yılında, Hz. Ömer dönemine rastlar. Daha sonra bölgeye yine müslüman olan Emevi ve Abbasiler egemen olmuştur. Özellikle Abbasilerin yöreye hakim olmasıyla birlikte bölgede çok geniş bir imar hareketi başlamıştır. Midyat köylerinin büyük bir kısmı Abbasilerin en parlak dönemini yaşadığı Sultan Harun Reşit zamanında kurulmuştur.

Bir Anadolu Türk beyliği olan Artukoğulları beyliği döneminde, Deyrizbin (Acırlı) beyleri, Artukoğulları beyliğinin egemenliğine girmiştir. 1810 yılında ilçe olan Midyat, 1890 yılında belediye teşkilatına kavuşmuş.

Genel nüfus sayımları sonuçlarına göre Midyat merkezin nüfusu 80.000 civarında. Estel ve Eski Midyat olarak bilinen ve birbirlerine 3 km. uzaklıktaki iki ayrı yerleşim yeri ve dokuz mahalleden oluşan Midyat’ın arazisi çıplak ve sert görünüşlü, kumlu, killi kalkerli kapalı derin vadi ve tepeler şeklindedir. Karasal iklimin hakim olduğu Midyat’ta yağışlar genellikle ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde görülür. Bitki örtüsü step şeklinde meşeliklerdir.

Midyat’ın geleneksel el sanatları taş işlemeciliği, gümüş işlemeciliği (Telkari), bakırcılık, kilim dokuma, kumaş boyama, çömlekçilik, kuyumculuk günümüzde önemini koruyor. Son yıllarda talebinde büyük artış gözlenen gümüş işlemeciliği yurt dışında da kendine pazar bulabiliyor. Eski Midyat’ta ana cadde boyunca yan yana dizilmiş kuyumcularda yüzük, gerdanlık, vazo, kemer, anahtarlık, çay kaşığı ve bardak altı gibi aksesuarlar alınabilir. Ayrıca yaygın olarak “Süryani” şarabı satılıyor. Bağımsız mağazalarda etiketli şişeler 20-50 TL arasında. Ancak her kuyumcuda da etiketisiz ev yapımı şişelerde 10-15 TL’ye şaraplar bulabilirsiniz. Eski bir Süryani kasrı, Devlet Konukevi olarak düzelnemiş, ziyarete açılmış. Görülmeye değer.


www.midyat.net