5 Mart 2014 Çarşamba

ŞUBAT AYINDA BU KİTABI OKUDUM - 4


KİTABIN ADI

Satranç (Schachnovelle)

KİTABIN YAZARI
Stefan Zweig
KİTABIN ÇEVİRMENİ
Ahmet Cemal
KİTABIN YAYINEVİ
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
KİTABIN BASKI YILI
2013
KİTABIN BASKI SAYISI
3. Baskı
KİTABIN SAYFA SAYISI
77 syf
KİTABIN DİZGİ/BASKI KALİTESİ
10/10
KİTABIN YAZIM-DİL KALİTESİ
10/10 
KİTABIN EDEBİ/SANATSAL/TARİHSEL DEĞERİ
9/10 


Satranç bilirmisiniz? Okul yıllarımda hemen herkes satranç bilirdi. Kendi aramızda ciddi ve hararetli maçlar yapardık. Sonraları iş hayatı ve çevrede bilenlerin azlığı nedeniyle oynayamaz oldum. Satrancın yaşamımın ilerleyen yıllarında bana büyük faydası oldu. Satranç insana düzgün ve hesaplı düşünmeyi rakibin hamlelerini mümkün olduğunca çok hesaplamayı, dikkati, konuya yoğunlaşmayı öğretir. Yıllardır savunduğum husus satrancın özellikle ilk ve orta dereceli okullarda ders olarak okutulması eğitimlerinde olağanüstü katkı yapar.

Zweig, bu uzun hikayesinde ABD’den Brezilya’ya hareket eden bir gemide geçen olayları anlatıyor. Gemide Dünya Satranç şampiyonu Czentovic’de vardır. Gemidekilerle para karşılığı maçlar yapsa da kimse rakip olamamaktadır. Bir oyunda kimsenin tanımadığı Dr.B. çıkar ve ilk oynadığı maçta dünya şampiyonunu yener. Peki kimdir Dr. B.?

Zweig, Nazi faşizminden oldukça etkilenmiştir. Faşizmin insanın psikolojisi yıkmada gösterdiği olağanüstü başarı onu karamsarlığa düşürmüştür. Nazilerden kaçarak gittiği Brezilya’da dahi dünyanın geleceğinden karamsarlığa kapılarak eşiyle yaşamına son vermiştir.

İşte satranç hikayesinin gerisinde insanın faşizme direnişinin ve bilincin geçirdiği sarsıntıların anlatıldığı çok önemli bir hikaye karşınızda.

4 yorum:

  1. Satranç zorunlu eğitim olarak kabul edilmeli bana göre de , ne yazık ki asla yeterli öneme sahip olamadı ülkemde.Okey gibi , batak gibi kabul görmedi.Kahvelerde her türlü oyun aracı bulursunuz ama satranç yoktur , neden ?Kolaycı bir milletiz sanki , kendi imkanlarım elvermedi ama oğlum ilköğretim boyunca satranç oynadı , amatör olarak katıldığı turnuvalarda dereceler de aldı , benim için bana yaşattığı en inanılmaz gurur buydu .Kitap gerçekten çok çok güzeldir , sanırım birden fazla okudum .

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet, her güzel ve yararlı şey gibi satranç da ülkemizde gereken önemi kazanmadı. İnsanımızın düşünmemesi ve belki de düşünmekten korkması da rol oynuyor mu acaba? Toplumumuzun hemen her kademesinde bu düşünmemek ve başkasının kendi yerine düşünmesini istemesi toplumsal geriliğimizin de temeli belki de.
      Sevgi ve saygılarımı sunuyorum.

      Sil
  2. Satranç oynamışlığım var ama hiç bir zaman hakkıyla öğrenip, oynayamadım ne yazık ki.
    Yazarın eşiyle birlikte ölümü seçmesi, nazizmin ruhlarında yarattığı yıkım ne kadar da trajik. Gerçek, onurlu sanatçı ruhu..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Satranç her yaşta oynanabilecek güzellikte bir oyun. Hiçbir zaman geç değil.
      Yazık ki Zweig'ın sanatçı ruhu, Faşizme direnemedi. Dünyanın içine düştüğü karamsarlıktan çıkış yolu bulamamak naif ruhlar için problem. Yaşasaydı ne değerli kitaplarımız olacaktı kimbilir. Sevgi ve saygıyla.

      Sil