NİSAN AYINDA BU KİTABI OKUDUM - 4

KİTABIN ADI	Pero Tafur Seyahatnamesi 9 Mayıs 1437-22 Mayıs 1438 (Andaças e viajes de Pero Tafur per diveras portas del Mundo avidas)
KİTABIN YAZARI	Pero Tafur
KİTABIN ÇEVİRMENİ	+ Çeviri ve önsöz: Hakan Kılıç
KİTABIN YAYINEVİ	Kitap Yayınevi
KİTABIN BASKI YILI	2016
KİTABIN BASKI SAYISI	1. Baskı
KİTABIN SAYFA SAYISI	181 syf
KİTABIN DİZGİ/BASKI KALİTESİ	10/10
KİTABIN YAZIM-DİL KALİTESİ	10/10
KİTABIN EDEBİ/SANATSAL/TARİHSEL DEĞERİ	10/10

(PERO TAFUR'UN İMZASI)

                    

Avrupa’dan kutsal topraklara ve Anadolu’ya sayısız seyahat yapılmıştır yüzyıllar boyu. Bir çoğu da anılarını kaleme almıştır. Bunlar, yazıldıkları çağı betimlemeleri bakımından olağanüstü değerde yapıtlardır. Pero Tafur’un seyahatnamesi ülkemizde fazla tanınmıyor. Kastilyalı bir soylu olan Tafur, kutsal topraklara yaptığı seyahat sonunda dönerken Kıbrıs ve İstanbul’a da uğrar. Bizans’ın fethinden hemen öncesine rastlayan bu seyahat, dönemi itibariyle çok önemli bir belge. Tafur, İstanbul’da iken aracıları sayesinde Osmanlı başkenti Edirne’ye giderek padişah II. Murat’ın huzuruna çıkmayı da başarıyor. Tafur, seyahata ne zaman başladığı kitabında yazmıyor ama anlattığı olaylar itibariyle Ekim 1436’da başladığı saptanmış. Barcelona ve İtalya üzerinden kutsal topraklara giden Tafur’un seyahatnamesinin Venedik’ten yola çıktığı ve döndüğü bölüm 9 Mayıs 1437-22 Mayıs 1438 olarak kayıtlanmış ve kitabımızda da sadece bu bölümün çevirisi yayınlanıyor. Tafur’un Türkler üzerine ilginç düşünceleri var. Seyahat, tarih, Anadolu ve Bizans tutkunlarının kesinlikle elinde bulundurması gereken bir kitap.

Pedro Tafur (1410, Cordoba - 1487), İspanyol gezgin. Soylu bir aileden olan Tafur, 1435'in sonlarına doğru akrabası Dob Enrique de Guzman'ın peşine takılarak Cebelitarık kuşatmasına katıldı. Saldırı sonuçsuz kalıp Guzman hayatını yitirince Tafur denizyoluyla Cenova'ya ve oradan da Roma'ya gitti. Burada Kudüs'e hacca gitmeye karar verdi ve Mayıs 1436'da Venedik'ten hac gemisine binerek Mora ve Girit yoluyla Filistin'e vardı. Kudüs'ü ziyaret ettikten sonra Mısır'a gitti. Orada bir yıl kaldıktan sonra 24 Kasım 1437'de Konstantinopolis'e (İstanbul) vardı. Burada imparator tarafından kabul edildikten sonra kentte bulunan Cenevizlilerle ilişki kurdu ve onlarla Edirne'ye, II. Murad'ın yanına gitti. Konstantinopolis'e döndükten sonra bu defa denizden Trabzon yolculuğuna çıktı. Oradan Kefe'ye uğradı ve Ceneviz kolonisi Pera'ya (Galata) döndü. Burada iki ay kaldıktan sonra Bursa'ya giden Tafur, Konstantinopolis'ten gemiye binerek 22 Mayıs 1438'de Venedik'e vardı. Tafur'un, Konstantinopolis'ten hareketle yapmış olduğu Edirne, Trabzon, Kefe ve Bursa yolculukları, Osmanlı Devleti'nin bu yerleri kendi idaresi altında birleştirmeden birkaç yıl önce, özellikle Cenevizlilerin yürüttüğü ticaret ağlarıyla nasıl birbirlerine bağlı olduklarını gösterir. Bu dönemde Konstantinopolis, konumu itibarıyla zorunlu bir uğrak yeri olmasına rağmen, politik ve ekonomik önemini yitirmişti. Tafur, şehirde özellikle bilinen yerleri, Ayasofya ve Hipodromu anlatır. Ayasofya'nın önünde çarşılar vardır ve burada şarap, ekmek ve deniz ürünleri satılır, bu sonuncuların arasında özellikle istiridye ve diğer kabuklular vardır çünkü Bizanslılar bunlara özellikle meraklıdır. Çarşı meydanlarında bulunan büyük taş masalarda, zengin ve fakirler birlikte bunları yerler. Diğer kiliselere gelince, yandıktan sonra bir daha onarılmamış Blahernai'den ve bir erkek manastırı olan Pantokrator'dan söz edilir. Büyük imparator sarayı (Bukoleon) yarı harabe halindedir. Kent yer yer iskan edilmiştir ve nüfusun çoğu deniz kıyısında toplanmıştır. Buna karşılık Pera (Galata) çok daha düzenlidir. 2,000 nüfuslu olan kentte binalar Cenova'dakiler gibi yüksektir. Para ve mal alışverişinin yapıldığı bir loncası vardır. Nüfus çoğunluğunun Rum olmasına ağmen yönetim Cenevizlilerin elindedir. Tafur'u seyahat anıları 4 yüzyıl boyunca yazma halinde kaldıktan sonra 1874'te Andanças é viajes de Pero Tafur por diversas pares del mundo avidos, adıyla Madrid'de yayımlandı. 1926'da Londra'da yayımlanan bir İngilizce çeviri vardır. Bibliyografi ·         KILINÇ, Hakan, Pero Tafur Seyahatnamesi, Kitap Yayınevi, İstanbul 2016. ·         C.Desimoni - Pero Tefur e i suoi viaggi, Atti della società ligure. c. 9, s 329-332 ·         Mehmed İzzeddin - Deux voyageurs du XV s. en Turquie, B. de la Broquiére et P. Tafur, Journal asiatique, c. 239 (2) (1951), s. 159-174 ·         A. Vassiliev, Pedro Tafur, a Spanish Traveller of the fifteenth century and his visit to Constantinople, Trabizond and Italy, Byzantion, VII/1932, s. 75-122