8 Nisan 2014 Salı

NİSAN AYINDA BU KİTABI OKUDUM - 1

 
KİTABIN ADI
Cemile (Жамийла)
KİTABIN YAZARI
Cengiz Aytmatov
KİTABIN ÇEVİRMENİ
Şerif Hulusi – Halit Aliosmanoğlu
KİTABIN YAYINEVİ
Hür Yayınevi
KİTABIN BASKI YILI
1975
KİTABIN BASKI SAYISI
1. Baskı
KİTABIN SAYFA SAYISI
202 syf
KİTABIN DİZGİ/BASKI KALİTESİ
9/10 (dizgi hataları var)
KİTABIN YAZIM-DİL KALİTESİ
10/10 
KİTABIN EDEBİ/SANATSAL/TARİHSEL DEĞERİ
10/10 


Cemile, değerli yazar Aytmatov’un ülkemizde belki de en tanınmış kitabı. Kırgız Türklerinden olan Aytmatov’un daha yirmili yaşlarında yazdığı bu hikaye, ulusal köklerimiz sebebiyle de aşina olduğumuz ya da ne bileyim gönlümüzün aktığı topraklardaki kardeşlerimizin canlı bir hikayesi.

Cemile ile aynı kitapta “Selvi Boylum” hikayesi de yer alıyor. Bu hikaye de ülkemizde çok tanınmış ve filmi çevrilmiş güzel bir hikaye. Her ikisi de yerel motifleriyle ve arka dekorundaki savaş ve yerel motifleriyle çok etkileyici hikayeler.

Kitapta değerli yazar Louis Aragon’un da bir önsözü yer alıyor. “Okuduğum en güzel aşk hikayesi nitelemesi Cemile’yi daha bir değerli kılıyor. Bu iki güzel hikaye (Cemile ile Daniyar’ın aşkı ile İlyas ve Aysel’in aşkları) henüz okumayanları sıcakça sarmak için sizleri bekliyor.
Cengiz Aytmatov, (Kırgızca: Чыңгыз Айтматов (Çıňğız Aytmatov), Rusça: Чингиз Торекулович Айтматов) (d. 12 Aralık 1928,SSCB - ö. 10 Haziran 2008, Almanya). Ünlü Kırgız Türk'ü edebiyatçı, gazeteci, çevirmen ve siyasetçi.
12 Aralık 1928 tarihinde Kuzeybatı Kırgızistan'daki Talas eyaletinin Şeker köyünde doğdu. Babası Torekul Aytmatov, Sovyet Kırgızistan'ında seçkin devlet adamı idi, ancak 1937'de tutuklandı ve 1938'de kurşuna dizildi. Tatar kızı olan annesi Nagima Hamziyevna Abdulvaliyeva tiyatro aktrisiydi. Adı, Cengiz Han'dan esinlenerek konulmuştur.
Gençliği sıkıntılı bir döneme denk gelmişti. O dönemde zaten yeni yerleşmeye başlayan siyasî sistemle, bir de savaşla mücadele etmek zorundaydı. Çok genç yaşta çalışmaya başladı; çünkü II. Dünya Savaşı'nın SSCB üzerindeki etkileri gençleri de etkiliyordu, yetişkinler savaşta olduklarından, gençlere büyük iş düşüyordu. On dört yaşında köyündeki sekreterliğe girdi. Burada tarım makinelerinin sayımı, vergi tahsildarlığı gibi işlerde çalıştı.
Köyünden, Kazakistan'a giderek Cambul Veterinerlik Teknik Okulu'nda okudu. Daha sonra şimdiki Kırgızistan'ın başkenti olan Bişkek'e giderek burada Frunze Tarım Enstitüsü'nde öğrenimine devam etti. Ardından Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü'ne geçti ve 1956 ile 1958 yılları arasında Moskova'da okudu.
Yazmaya bu yıllarda Pravda gazetesinde başladı. Yazdığı eserleriyle üne kavuştu ve 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliği'ne üye kabul edildi. 1963'te Lenin Ödülü'nü aldı. Eserleri yüz elliyi aşkın dile tercüme edildi. 1990-1994 yıllarında Sovyetler Birliğini ve Rusya Federasyonunu, sonra ise 2008 yılına kadar Kırgızistan Cumhuriyetini büyükelçi olarak temsil etti.
Aytmatov, Gün Olur Asra Bedel romanının film çekimleri için gittiği Rusya'nın Tataristan Cumhuriyeti'nin başkenti Kazan'da 16 Mayıs 2008 rahatsızlandı ve böbrek yetmezliği teşhisiyle tedavi için Almanya'ya getirildi. Almanya'nın Nürnberg kentindeki Klinikum Nord'da tedavi gören Cengiz Aytmatov, komaya girdi.10 Haziran 2008 tarihinde Nürnberg'de hayatını yitirdi.
II. Dünya Savaşı sonrası yazarları arasında yer alan Aytmatov, Cemile'den önce birkaç kısa hikâye ve Yüzyüze`yi yazdı. Ancak yazarın kendini kanıtlamasını sağlayan kitap Cemile oldu; Louis Aragon Cemile`yi "dünyanın en güzel aşk hikâyesi" olarak tanımlamıştır.
Eserlerinde [mitoloji] ye oldukça yakın durdu; ancak onunki antik anlamından farklı olarak mitolojiyi çağdaş bir zeminde sentezlemek ve yeniden yaratmaktı. Eserlerinde mitlere, efsanelere ve halk hikâyelerine göndermeler yapmıştır.

Eserleri

·         Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı (Son romanı - 2007)
·         Darağacı - Dişi kurdun Rüyaları (, 1988)
·         Gün Olur Asra Bedel ,(Kırgız Türkçesi ),(Rusça И дольше века длится день, 1980),
·         Fuji-Yama (Восхождение на Фудзияму, Fuji Dağının Tepesi 1973)
·         Beyaz Gemi (Kırgız Türkçesi, Ак кеме : Ak Keme) (RusçaБелый пароход, 1970)
·         Selvi Boylum Al Yazmalım , (1970)
·         Elveda, Gülsarı! (Прощай, Гульсары, 1966)
·         Dağlar ve Steplerden Masallar (Повести гор и степей, 1963)
·         İlk Öğretmenim (Первый учитель, 1962)
·         Cemile (Kırgız Türkçesi Жамийла, Rusça Джамиля, 1958)
·         Yüzyüze (Лицом к лицу, 1957)
·         Zorlu Geçit (1956)
·         Toprak Ana
·         Cengiz Han'a Küsen Bulut
·         Çocukluğum
·         Kızıl Elma red apple
·         Hiroşimalar Olmasın
·         İlk Turnalar
·         GülSarı
·         Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek
·         Sultan Murat
·         Dişi Kurdun Rüyaları



4 yorum:

  1. Cengiz aytmatov'u merak edip kütüphaneden bir kitabını ödünç alıp okumaya çalıştım bir kaç sene önce. selvi boylum al yazmalaım etkisinde olan ben onun senaryo olduğunu unutup kitabın bana ağır gelmesiyle bırakmıştım okumayı. Bu arada okuduğum kitap Cemile değildi başka bir kitaptı. marifet okuduğumda anlayabileceğim kitaplarından başlamak sanırım.. teşekkürler..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aslında her iki hikaye de kesinlikle ağır ya da sıkıcı değiller. Yazıldığı dönemi yansıtan ve elbette zaman zaman bize yabancı gelebilecek ruh ve davranış değişiklikleri de kitabı sıkıcı kılabilir. Beğeneceğiniz sanıyorum.

      Sil
  2. Yazmayı unuttum bir sorum var Mehmet bey, şimdi bu kitap tanıtımlarında dizgi hatalarını da belirtiyorsunuz. bunu nasıl çözüyor anlıyorsunuz ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dizgi hataları okuduğumda beni etkileyen hususlardan. Özellikle dizgide kelimenin yanlış yazılması ya da kelimenin alt satıra bölünürken yanlış hece bölünmesi gözümden kaçmıyor ve beni rahatsız ediyor. Bu hatalar bazı yayınevlerinde titizlik gösterilmediğinden çok fazla olabiliyor. O nedenle kitap seçerken, dizgide oldukça hatasız olan yayınevlerini tercih ediyorum. T. İş Bankası kültür Yayınları ve Yapı Kredi Yayınevi, İthaki Yayınevi, Remzi Kitabevi ve İnkılap Yayınevi dizgide oldukça hassasiyet gösteren kuruluşlar.
      Sevgi ve saygılarımla.

      Sil