HAZİRAN AYINDA BU KİTABI OKUDUM - 8

 

KİTABIN ADI	Kızıl Süvariler (Konarmiya) Toplu Öyküler II
KİTABIN YAZARI	İzak Babel
KİTABIN ÇEVİRMENİ	Ergin Altay
KİTABIN YAYINEVİ	Can Yayınları
KİTABIN BASKI YILI	2012
KİTABIN BASKI SAYISI	1. Baskı
KİTABIN SAYFA SAYISI	200 syf
KİTABIN DİZGİ/BASKI KALİTESİ	10/10
KİTABIN YAZIM-DİL KALİTESİ	10/10
KİTABIN EDEBİ/SANATSAL/TARİHSEL DEĞERİ	10/10

İzak Babel’in ilk öykü kitabı “Odessa Öyküleri”ni blogda 23.7.2013’de tanıtmıştım. Odessalı bir Yahudi aileden olan Babel, Sovyet edebiyatının ilk yıllarında dikkati çeken ve Gorki’ye çok yakın bir yazardır. Ancak Gorki’nin ölümünden sonra Yahudi soruşturmalarında haksız bir tutuklama ile hayatını kaybetti. Kızıl Süvariler, yazarın, kızıl orduların beyazlarla savaşlarında geçen öykülerden oluşuyor. Kitaptaki 40 öykünün bir kısmı birbirini takip eden olaylar olsa da tam kapsamı ile savaşı ve insanları anlatıyor. Yitik bir yazardan  yitik öyküler. Ama İzak Babel’i tanımaya değer diyorum.

İzak (Isaak) Emmanuiloviç Babel (d. 30 Haziran/13 Temmuz 1894, Odessa - ö. 27 Ocak 1940, Moskova), Sovyet/Rus yazar. Konularını genellikle savaştan ve Odessa Yahudilerinin yaşantılarından alan Babel, Sovyetler Birliği'nin kuruluş döneminde yenilikçi bir yazar olarak tanınmış, 1930'ların başında büyük bir üne kavuşmuştur. 1894 yılında Odessa'da dünyaya geldi. Yoksul düşmüş bir Yahudi ailesindendi. Öykülerinin duyarlılığında, karamsarlığında etkisini gösteren bir suçlanma ve yargılanma ortamında büyüdü. Sonradan Odesskiye rasskazi (Odessa Masalları) adlı kitabında yer alan ilk yapıtları, 1916'daPetersburg'da Maksim Gorki'nin yayımladığı aylık bir dergide basıldı; ama çarın sansürcüleri bunları kaba ve müstehcen buldu. Gorki genç yazarın veciz ve doğalcı üslubunu övdü ve "dünyayı görmesini" öğütledi. Buna uyan Babel, Devrim ve İç Savaş sırasında Kızıl Ordu'da çeşitli görevlerde bulundu; Kazak 1. Süvari Ordusu'nda savaştı ve siyasi poliste görev aldı (Babel'in kızı bunu yadsımaktadır). Belki de en önemli deneyimini, Sovyet-Polonya Savaşı'ndaki askerliği sırasında edindi. Bu savaşın sonucundaKonarmiya (1926; Kızıl Süvariler, 1968, 1977) olarak bilinen bir grup öykü ortaya çıktı. Bu öyküler, her şeyi naif bir kesinlikle ve güçlü betimlemelerle anlatan, deneyimsiz, genç bir Yahudi aydınının gözünden savaşın farklı yönlerini ortaya koyar. Genellikle anlamsız bir acımasızlığın egemen olduğu bu öykülerde, yalnızca imgelemde bile olsa sevinç ve mutluluğun da var olduğu bir yere olan inanç sürdürülmektedir. Odesa Masalları 1923-1924'te ayrı ayrı öyküler halinde, 1931'de de kitap olarak basıldı. 1926'da Kızıl Süvariler adlı kitabı yayımlandı. Bunları diğer hikayeler, senaryolar ve oyunlar (Zakat (1928) ve Mariya (1935)) izledi. 1930'ların başında ülkesinde ünü oldukça büyüktü, ama Stalinci kültürel düzenlemenin yoğunlaştığı dönemde resmi eleştirmenler onun yapıtlarının devletin onayladığı edebi öğretiye uyup uymadığını sorgulamaya başladılar. 1934'de ise, kendini, alaycı bir dille, <> olarak niteleyen Babel, 1935'ten sonra ülkesinde suskunluk ve belirsizlik içinde yaşadı. SSCB'de basılan son yapıtı, 1936'da ölen Gorki için 1938'de yazdığı kısa bir övgüdür. Babel Sovyet gizli polisi NKVD tarafından 1939 baharında tutuklandı, 1940'ta Sibirya'da bir cezaevinde öldü. Stalin'in ölümünden sonra, 1954 yılında mahkeme tarafından aklandı, itibarı iade edilen Babel'in öyküleri yeniden basıldı.