10 Eylül 2015 Perşembe

SAKIZ AĞACI VE SAKIZ

Sakız adasına ismini veren sakız ağacı gerçekten de adanın en önemli simgesi durumunda. İlçenin dışına çıktığınızda özellikle adanın güneyinde bol miktarda sakız ağacı var. 2012 Ağustos ayında Sakız adasında çıkan yanında özellikle Pirgi köyü çevresinde 25 kilometrekarelik bir alanda yaklaşık 50.000 dönüm civarında ormanlık ve içinde sakız ağaçlarının da bulunduğu bitki örtüsü büyük bir yangı geçirmişti. Halen yollarda bu yangının izleri görünüyor. Halen birçok yanan bölgeye dokunulmamış vaziyette. Güneyde Komi plajı yakınlarında bir alanda yanan ağaçların temizlenerek yeni fidanlar dikildiği gördük.
Halen adanın ekonomisi turizme olduğu kadar sakıza da dayandığını söylemek yanlış olmaz. Sakız ağacı (Pistacia lentiscus), sakız ağacıgiller familyasından bir ağaç. Akdeniz bölgesinin genel bitki örtüsünden sayılır. Ülkemizde de kısıtlı miktarda Batı ve güney Anadolu’da bulunuyor. Sakız ağacı nisan ve Mayıs aylarında yeşil olarak çiçekleniyor, kışın yaprağını dökmeyen bir bir bitki. Yüksekliği 1-3 m arasında değişiyor.
Bitkinin dal ve gövdesinin yaralı yerlerinden akan reçinenin pıhtılaşmasıyla "mastik" adı verilen sakız elde ediliyor. Ağaçların altına serilen beyaz bir tozun üzerine düşen bu usare 2-4 hafta arasında katılaşıyor. Ancak kolay kırılan parça ve damlalar halindedir. İçinde uçucu yağ, Mastik Asit ve Mastisin bulunur. Kabaca, balgam söktürücü olarak veya diş etlerini kuvvetlendirmek ve ağız kokusunu gidermek için kullanılabilir.
Ancak Sakız Adası’ndan neredeyse her alanda kullanıldığına tanık olduk. Sanayide yapıştırıcı, cila, parfümeri sanayinde kullanılıyor. Tatlılara, özellikle muhallebi, sütlaç gibi sütlü tatlılara katılır. Sakız, yiyeceklere güzel bir tat ve koku verir. Reçeli olduğu gibi gazozu ve madensuyuna da rastladık.
Adadan alacağınız hediyeliklerin arasında tüm bu çeşitleriyle sakız geliyor.

4 yorum:

  1. Merhabalar.

    Sakız adasını gezmeye başlamışız bile. İncelemeye tabi önce adaya ismini veren sakız ağacından başlamak lazım. Ömrü hayatımda hiç sakız ağacı da görmedim. Sakız reçinesi de görmedim. Ağaçların altına serilen o beyaz toz nedir? Anlayamadım. Kireç mi? Un mu? Nedir ?

    Yunan adalarından bahsedilince aklıma ne geliyor biliyor musunuz? Misak-ı Milli Projesi.

    "Atatürk 1925 yılında engellenen Musul ve Kerkük'ü geri alma idealinden ömrünün sonuna kadar vazgeçmez. 1933 yılında Amerikalı General Mc Arthur ile yaptığı görüşmede de bu düşüncesini dile getirerek. "Allah nasip eder, ömrüm vefa ederse Musul, Kerkük ve adaları geri alacağım. Selanik de sahil Batı Trakya'yı Türkiye hudutları içine katacağım." ifadelerini kullanmıştır. "

    Selam ve dualarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ağaçların altına serilenin "kireçli beyaz toprak" olduğu ifade ediliyor.
      Misaki Milli'de dediğiniz gibi kapsam içinde sayılan bir bölge. Ama ne yazık ki bir Atatürk'ümüz yok. Üstelik bir de küçük ada ve kayalıkları da gün gün kaybetmeye devam ediyoruz. birilerinin umrunda bile değil.
      Sevgi ve en derin saygılarımla.

      Sil
  2. Sakız ağaçlarının altına pekmez toprağı denilen marn serilip sıkıştırılmaktadır. Adada yeterli marn ocağı olmaması nedeni ile kalkerin öğütülerek kullanıldığı da biliniyor. TEMA Vakfı olarak çizim sonrası pamuk ipliği ile toplamayı üretim ilişkisine kattık. Hem çok daha temiz, hemde pamuk ipliği tekrar kullanma şansı var.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faydalı ve çok katkı sağlayan bir paylaşım. Teşekkürler.
      Sevgi ve saygılarımla.

      Sil